De positie van het Spaans in de wereld anno 2020

Positie Spaans in de wereld 2020Antwerpen - Lieve Vangehuchten - Spaans is de moedertaal van bijna 489 miljoen mensen. Dat zijn er net geen 4% meer dan in 2015. Tellen we daar de sprekers van Spaans als tweede of vreemde taal bij, dan komen we in totaal aan 585 miljoen mensen, of 7,5% van de wereldbevolking.

Met deze cijfers is Spaans de tweede meest gesproken moedertaal ter wereld, na het Chinees (Mandarijn).

Demografen voorspellen dat het aantal moedertaalsprekers Spaans de komende vijftig jaar gestaag zal toenemen, ook buiten de landen waar Spaans een officiële taal is, al is de voorspelde groei minder groot dan in eerdere rapporten (706 miljoen sprekers tegen 2050 in plaats van 756 miljoen).

 

Derde meest gesproken taal

Tegen 2060 zullen de Verenigde Staten het land zijn met de op een na meeste sprekers Spaans, alleen voorafgegaan door Mexico. In totaal zal 27,5% van de Amerikaanse bevolking van Spaanstalige origine zijn. Nu reeds (2020) vormt de Spaanstalige gemeenschap de grootste etnische minderheid in de VS.

Het Spaans is dan ook veruit de meest gestudeerde tweede of vreemde taal in het Amerikaans onderwijs. Er studeren driemaal zoveel studenten Spaans als alle andere vreemde talen samen.

Ook op andere plaatsen in de wereld heerst veel enthousiasme voor de studie van het Spaans. Wereldwijd leren op dit moment meer dan 22 miljoen mensen Spaans als tweede of vreemde taal, en dat zijn er 1 miljoen meer dan in 2015.

Als we alle mensen die Spaans leren optellen bij de moedertaalsprekers Spaans, dan is Spaans na Engels en Chinees de derde meest gesproken taal van de wereld.

In België leren op dit moment meer dan 45.000 mensen Spaans, en dit in het secundair, het universitair en het avondonderwijs.


Economie

Ook economisch gezien bekleedt het Spaans een belangrijke plaats. In totaal vertegenwoordigen Spaanstaligen 9% van de koopkracht in de wereld, en ze genereren bijna 7% van het bnp op onze planeet. Spaans is dan ook de tweede belangrijkste voertaal in de internationale economie, na de onbetwiste business lingua franca, het Engels.


Politiek

Ook op de internationale politieke scène is Spaans een speler van belang. In de Verenigde Naties is Spaans de derde meest gebruikte taal, na Engels en Frans, en in de Europese Unie is Spaans de vierde taal, na de reeds genoemde talen en na Duits.

Door de Brexit wordt verwacht dat het relatieve belang van het Spaans nog zal toenemen.


Wetenschap

Op wetenschappelijk vlak is het Spaans na het Engels de tweede meest gebruikte taal in academische publicaties. In totaal is 4,3% van de productie van wetenschappelijke teksten afkomstig uit een Spaanstalig land, waarbij voornamelijk de medische en de sociale wetenschappen en de geesteswetenschappen aan bod komen. Een belangrijke kanttekening hierbij is dat er achtmaal meer publicaties uit de Angelsaksische wereld komen.


Digitaal

Op het internet is het Spaans de derde voertaal, na Engels en Chinees, maar op social media (Facebook, LinkedIn, Twitter, etc.) is het toch weer de tweede belangrijkste taal, ook qua opzoekingen op Wikipedia. Vooral de Spaanstalige bevolking in de VS verkiest Spaans boven Engels op digitale platformen.


De staat van het Spaans

Deze cijfers en nog vele andere relevante gegevens over de positie en het belang van het Spaans in de wereld kunnen in detail geraadpleegd worden in El español: una lengua viva, een jaarlijks rapport van het Instituto Cervantes, de organisatie die de Spaanse taal internationaal wil uitdragen. Met dit rapport, dat op demografische, socio-economische en culturele variabelen steunt, volgt het Instituto Cervantes sinds 2010 de evolutie van het Spaans in de wereld op de voet.


Positieve trends, maar ook uitdagingen

Van 2010 tot 2020 kunnen er belangrijke positieve tendensen worden vastgesteld, zoals een toename met bijna 60% van het aantal leerders Spaans als tweede of vreemde taal en het navenant toegenomen taaltoerisme, en - ten opzichte van Frans en Duits - het groeiende belang van het Spaans op de voornaamste internationale fora.

Toch wijst het rapport ook op belangrijke uitdagingen, voornamelijk wat het relatieve belang van het Spaans betreft, dat zal afnemen tot 6,3% van de wereldbevolking in 2100, het beperkte economisch gewicht van de Spaanstalige landen en de ondergeschikte rol van de Spaanse taal in vooraanstaande wetenschappelijke publicaties in vergelijking met het Engels, al laat het Spaans ook hier het Frans en het Duits achter zich.


Het rapport El español: una lengua viva (2020) is gratis te downloaden als pdf (), maar wel enkel in het Spaans.

Informatie in het Nederlands en in het Frans kan opgevraagd worden bij het Instituto Cervantes in Brussel of bij prof. dr. Lieve Vangehuchten, titularis Spaans voor academische en professionele doeleinden aan de Universiteit Antwerpen (lieve.vangehuchten@uantwerpen.be).

 

Aanvullende gegevens